Waar haalt Abraham de mosterd?

De bekendste mosterd komt uit de Franse stad Dijon. Maar de naam van die stad wordt hier in Nederland nog wel eens verkeerd geschreven, zoals in dit fragment uit de NRC van zaterdag 29 oktober 2023:

Hoe komt dat? Vermoedelijk omdat de lettercombinatie "ij" in het Nederlands vaak wordt beschouwd als één letter: de z.g. "lange ij". Die wordt vaak verward met de 26e letter van ons alfabet "y". Die wordt bij het oplezen van dit alfabet uitgesproken als een "lange ij". Maar dat is feitelijke niet juist. Want de "y" wordt in Nederlandse woorden eigenlijk nooit uitgesproken als de "lange ij". 

Het zijn dus twéé letters: "i" en "j". En ze worden in andere talen dan het Nederlands ook apart uitgesproken.

En zo haalt Abraham de mosterd uit Dijon, en niet uit Dyon.

Up Helly Aa - ondertitels

Op zondag 22 oktober zond National Geographic TV het programma "Europe from Above" uit, met als beschrijving: "Tijdens deze reis zie je spectaculaire beelden van Groot-Brittannië. We zien een luchthaven aan het strand op de Buiten-Hebriden, een eiland waar auto’s verboden zijn en een prachtig vuurfestival." Dat is het festival Up Helly Aa dat elk jaar ’s winters in diverse plaatsen op de Shetlandeilanden gehouden wordt. Het volksfeest is een viering van de Noordse cultuur van de eilandbewoners, die afstammelingen van de Vikingen zijn, en is een traditie die in haar huidige vorm uit de jaren 1880 stamt. Het hoofdfestival vindt in Lerwick plaats op de laatste dinsdag van januari en bestaat uit feestelijkheden van een dag lang met optochten van mensen in Vikingkledij en eindigt met de nachtelijke verbranding van een houten Vikingschip. 

Mooi programma! Helaas ging het enigszins mis met de ondertiteling. Verteld werd dat de fakkels gedrenkt waren in "paraffin"' - vertaald als "parafine". Bedoeld was waarschijnlijk "petroleum". En verder: er ging een "galley" in brand - vertaald als "kombuis". Maar in deze context was "galei" meer voor de hand liggend. Immers, een Vikingschip wordt zowel met zeilen als riemen voortbewogen. Hoewel "galei" niet een gebruikelijke aanduiding is voor een Vikingschip. "Kombuis" is echter in ieder geval niet juist.

Ik weet het: het maken van ondertitels bij soms slecht verstaanbare teksten, is bijzonder lastig. Maar in dit geval waren de woorden goed te verstaan.

 

Hoe vervoeg je het werkwoord scheren?

 

De NRC van zaterdag 21 oktober 2023 wijdde een hele bijlage aan kaalheid. Voor sommige mensen is dat een probleem, anderen kiezen er juist voor. 

En als je ervoor kiest, dan kan je je haar afscheren. Zo staat dat ook in het bewuste artikel, maar wat lezen we daar enkele malen: "... scheerde alles af... Jammer, want de verleden tijd van het werkwoord "scheren" is toch echt "schoor", althans in deze context.  

Betalen voor iets dat (bijna) niets kost ...

We hebben gordijnen in ons huis. Niet bepaald een verrassende mededeling, nietwaar? Deze gordijnen hangen aan metalen gordijnrails, opgehangen met z.g. runners. En aan het eind van de rail zit een eindstop, waar het eerste of laatste haakje aan opgehangen is. Zie het plaatje.

Nu is er een klein probleem met deze eindstops: ze zijn niet al te degelijk. Bij het minste of geringste breekt het plastic dingetje af. Geen probleem: we gaan even langs bij onze lokale woninginrichter, en dan krijgen we er een paar gratis mee. Tenslotte kosten ze vrijwel niets.

Maar als dat niet werkt, kan je ze ook online bestellen. Kost vrijwel niets. NEE, dat is niet waar! Zie de prijzen. Een paar voorbeelden van enkele webshops: 2 stuks voor € 1,70; 4 stuks voor € 2,10; 8 stuks voor € 3,50. En dan komen daar de verzendkosten nog bij. Natuurlijk: het is begrijpelijk: zo'n webshop heeft allerlei kosten, en die moeten natuurlijk ook betaald worden, maar toch ...

Zo zie je dat het gemak van online dingen kopen, een prijs heeft, en zeker als het gaat om kleine, goedkope artikelen ...

 

Hoe maak je het toilet schoon?

Soms kom je vreemdste berichten tegen op internet. Het volgende bericht is afkomstig van RTL wonen:

"Als je gaat schoonmaken, dan grijp je meestal meteen naar de schoonmaakmiddelen die in je gootsteenkastje staan. Maar wist je dat je je toilet heel goed schoon kunt houden met knoflook? 

Het enige wat je hoeft te doen is een teentje knoflook in het toilet leggen. En dan bedoelen we dus daadwerkelijk in de toiletpot ja… Maar waarom?! We leggen het je uit. 

Bescherming tegen bacteriën.

Knoflook is nou wat je noemt een natuurlijk wondermiddel. Het werkt niet alleen ontsmettend en ontstekingsremmend, het bevat ook een middel genaamd allicine. Dit zorgt voor de sterke geur, maar het beschermt je ook tegen bacteriën én houdt schimmels tegen. En ja, ook op plekken waar schimmels zich heel makkelijk kunnen ontwikkelen, dus vochtige plekken zoals kelders en badkamers. 

Zo houd je je toilet schoon met knoflook

Het enige wat je hoeft te doen is een gepeld teentje knoflook in het toilet leggen. Je kunt dit het beste ‘s nachts doen, omdat het toilet dan nou eenmaal niet of nauwelijks wordt gebruikt. De volgende ochtend heeft het teentje knoflook z’n werk gedaan en spoel je het toilet gewoon door.

Doe dit ongeveer twee keer per week, naast je gewone wekelijkse schoonmaakrondje."

Aldus dit artikel.

Verder onderzoek levert het volgende commentaar op, bijvoorbeeld over de gezondheidsclaims van knoflook (het internet staat er vol mee):

"De mogelijke gezondheidseffecten van knoflook zijn onderwerp van wetenschappelijk onderzoek, en hoewel er enig bewijs is voor bepaalde voordelen, is de mate van bewijs niet altijd even sterk en lopen de resultaten soms uiteen." En verder: "Als je overweegt knoflook als aanvulling op je dieet te gebruiken vanwege mogelijke gezondheidsvoordelen, is het raadzaam om met een zorgverlener te spreken, vooral als je reeds bestaande medische aandoeningen hebt of medicijnen gebruikt, omdat knoflook de werking van bepaalde medicijnen kan beïnvloeden. Het is ook belangrijk om een gebalanceerd dieet te volgen en niet te vertrouwen op knoflook als enige bron van gezondheidsvoordelen."

En wat het behandelen van je toilet betreft: "Knoflook wordt doorgaans niet gebruikt om toiletten schoon te maken, en er zijn veel effectievere en veiligere huishoudelijke schoonmaakmiddelen beschikbaar voor dit doel. Knoflook heeft geen bewezen schoonmaakeigenschappen en kan zelfs een onaangename geur achterlaten in het toilet.

Om je toilet schoon te maken, kun je beter gebruikmaken van specifieke toiletreinigers of schoonmaakmiddelen die zijn ontworpen om kalkaanslag, vuil en bacteriën effectief te verwijderen. Deze producten zijn doorgaans sterker en veiliger voor het schoonmaken van toiletten."

 

Wat willen de leden?

Geschokt begon ik te lezen in een bericht op internet: "De leden van GroenLinks/PvdA hebben met een royale meerderheid er voor gekozen om te sterven ....". Nu zullen er vast wel leden van andere partijen zijn dit dit een goed idee vinden, maar het bericht behelsde toch wat anders; dat bleek toen ik wat verder las:

"GroenLinks/PvdA  wil dat Nederland republiek wordt

De leden van GroenLinks/PvdA hebben met een royale meerderheid er voor gekozen om te sterven naar een parlementaire republiek. Dat idee is daarmee terechtgekomen in het verkiezingsprogramma van Verenigd Links.

De partijleiding had de leden afgeraden om de republiek als streven op te nemen in het program; de leden besloten anders.

De opname van dit streven in het programma betekent niet dat de republiek spoedig zal worden ingevoerd als links mee gaat regeren. Er is zeker geen meerderheid in het parlement. Maar het is wel een teken van de tijd: nog nooit streefde een belangrijke politieke stroming in Nederland voor afschaffing van de monarchie. "

Nu zullen er wel weer anderen zijn dit dit een goed idee vinden.

 

TV op vrijdag de 13e ...

 

Het is natuurlijk puur bijgeloof dat vrijdag de 13e ongeluk brengt, of op zijn minst tot allerlei fouten en vergissingen leidt. Toch geloven veel mensen erin, en zijn ze op zo'n dag als vandaag extra voorzichtig.

Allemaal lariekoek dus. Geen weldenkend mens gaat mee in dit bijgeloof. 

Of toch? Heel lang geleden brak onze dochter, toen ze een jaar of 8 was, op een vrijdag de 13e haar armpje. Goed genezen hoor. Louter toeval, vonden we. Geen bijgeloof.

Maar nu slaat de twijfel weer toe. Hiernaast het TV programma voor vandaag, vrijdag de 13e oktober, zoals dat in onze lokale krant afgedrukt stond.

Maar het lijkt me sterk dat ze vandaag precies dezelfde programma's gaan uitzenden als gisteren!

Zit er toch wat in, in dat bijgeloof? Ik denk dat ze op de redactie van de krant daar nog wel eens over zullen nadenken!

Is dit een tank?

In de media wordt terecht zeer veel aandacht besteed aan de afschuwelijke oorlog tussen Israël en Hamas.  Ook veel beeldmateriaal wordt getoond. Maar soms gaat het mis.

Deze foto stond vandaag in onze lokale krant, met het bijschrift "Israëlische soldaten op een tank vlakbij de grens tussen Israël en Gaza."

De open deuren aan de achterkant wezen er al op dat dit geen tank is. Het kanon is ook te groot voor een tank. Verder zoeken leverde op dat het hier hoogstwaarschijnlijk gaat om een M109 pantserhouwitser. Een stuk gemechaniseerde artillerie met een kaliber van 155 mm. 

We denken dat het hier geen opzettelijke fout betreft, maar gewoon een vergissing.

Update: het is inderdaad een M109 "Doher" gemechaniseerde houwitser van het Israëlische leger.

Blad LINDA krijgt de Meester Kackadorisprijs 2023

Uit de media: 

Het tijdschrift LINDA. krijgt een ‘prijs’ omdat het kwakzalverij de ruimte zou bieden, zowel in het blad als online. Het blad is “een betreurenswaardige mix van verstandige artikelen en gevaarlijke, onweersproken kwakzalverij” en krijgt daarom de Meester Kackadorisprijs, legt de Vereniging tegen de Kwakzalverij (VtdK) uit.

Volgens de vereniging verwaarlozen de makers van het tijdschrift hun “verantwoordelijkheid om het publiek te behoeden voor kostbare en zinloze fopbehandelingen”. De vereniging citeert artikelen waarin mensen zeggen dat ze al jaren niet meer eten en hun eigen urine drinken, of dat ze aan reïncarnatietherapie doen. Zo maakt het tijdschrift “spelenderwijs vormen van kwakzalverij acceptabel”, aldus de jury.

De prijs wordt sinds 2003 uitgereikt. Hij is niet bestemd voor mensen of instanties die zelf aan kwakzalverij doen, maar voor wie dit bevordert “terwijl van hen het tegengestelde verwacht zou mogen worden. Vorig jaar ging de prijs naar het Openbaar Ministerie, dat twee chiropractoren en geen neuroloog inzette als getuigen-deskundigen in een rechtszaak tegen een chiropractor. Die werd ervan verdacht een cliënt invalide te hebben gemaakt, maar werd mede dankzij de getuigen vrijgesproken. Onder de eerdere ‘winnaars’ zijn KWF Kankerbestrijding, theoloog Jacobine Geel en de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen.

De naam van de prijs is ontleend aan de kwakzalver Kackadoris, die een hoofdrol speelt in het rederijkerstafelspel Meester Kackadoris, ende een doof-wijf met ayeren .

Zie verder de link hiernaast naar de website van de Vereniging tegen de Kwakzalverij, en de relevante artikelen op Wikipedia.

 

PGO: wat moeten we ermee?

PGO: Persoonlijke Gezondheidsomgeving. Wat is dat? Zie de rest van deze post!

Waarschuwing: dit wordt een lang verhaal!

Disclaimer: dit is een momentopname, gebaseerd op eigen ervaringen. Voor jou is het misschien heel anders! En volgende week is het wellicht ook weer anders....

1. Inleiding

In 2008 is begonnen met de voorbereidingen voor de invoering van een Elektronisch Patiëntendossier (EPD), maar in 2011 werd de betreffende wet door de Eerste Kamer verworpen. Daarna zijn er nog andere initiatieven ontplooid om tot iets dergelijks te komen. Het voert te ver om daar op in te gaan. Zie het uitgebreide artikel op Wikipedia.

Wat treffen we nu aan? We bekijken het aan de hand van mijn persoonlijke omstandigheden, per zorgaanbieder. Want inmiddels zijn er allerlei bedrijven en bedrijfjes in het gat gesprongen, niet altijd met succes.

2. Enige zorgaanbieders

Huisarts. Gebruikt MijnGezondheit.net. Inloggen gaat met DigiD en een koppelcode. Veel gegevens; zo te zien is het tamelijk compleet. Via deze site kan je ook afspraken maken met de huisarts. De menustructuur is onhandig. Soms wordt verwezen naar een knop die er niet is, en soms werkt iets niet, zoals het verwijderen van meldingen. Als er andere zorgverleners gekoppeld moeten worden, schijn je dat zelf te moeten regelen.

Er wordt de mogelijkheid geboden om de MedGemak app te koppelen, maar er wordt niet uitgelegd wat je daar aan hebt.

Tandarts. Communiceert eventueel via Zorgmail, bijvoorbeeld als het om vertrouwelijke gegevens gaat. Je krijgt een gewone email dat er een bericht is. Toegangscode komt via SMS. Er is geen mogelijkheid om de eigen gegevens in te zien. Onhandig.

Ziekenhuis. Op de site van ons ziekenhuis: inloggen met DigiD en een koppelcode. Overzichtelijke overzichten van alle gegevens. Medicijnen: alleen die voorgeschreven zijn in het ziekenhuis. Wel enige verschillen met het overzicht van de huisarts.

Apotheek. Van de Acdapha keten. Inloggen gaat vreemd: je moet een account hebben bij ZorgOnline (zie hieronder), en daar een beveiligingscode aanvragen. Gedoe; en als je dan eindelijk inlogt, zie je nog niets: "U kunt van deze service gebruik maken wanneer wij uw online account hebben gekoppeld aan uw medische gegevens uit ons zorginformatiesysteem. Uw aanvraag hiervoor is in behandeling en u ontvangt zo spoedig mogelijk bericht." Tijdje geleden al aangevraagd: er gebeurde niets. 

Bergman Clinics. Inloggen met DigiD en een koppelcode. Alle afspraken staan er duidelijk in. Maar geen resultaten van onderzoeken en dergelijke, of wat de resultaten van behandelingen zijn. Bij "Medisch Dossier" wordt verwezen naar een PGO, met de volgende disclaimer: "Een PGO is een app of website waarmee u gratis een kopie kunt bekijken van uw medische gegevens bij verschillende zorgverleners. Vaak kunt u ook gegevens over uw gezondheid toevoegen die u zelf meet. Bijvoorbeeld uw bloeddruk of gewicht. Er zijn verschillende PGO's waar u uit kunt kiezen. PGO's zijn nieuw en nog niet elke zorgverlener doet mee.

Een PGO bevat nog niet zoveel dossier informatie als 'Mijn Bergman'."  Daar hebben we nog niet zoveel aan.

3. Andere sites en apps

Nu zijn wat nieuwe zaken langsgekomen: Uw Zorg Online, MedGemak, MedMij en PGO. Eens kijken wat dat allemaal is. 

UwZorgOnline. De website claimt: "Uw Zorg Online brengt al uw zorg bij elkaar in één slimme app." Het kan dus niet op je PC, maar alleen via een app op je smartphone of pad. Als je eenmaal de app gedownload hebt, volgt er een afschrikwekkend traject om een en ander aan de praat te krijgen. Bijvoorbeeld: toegangscode instellen, registreren, via email nog wat zaken regelen, en dan kan je wat zorgverleners toevoegen. Als je het ziekenhuis toevoegt, krijg je de melding of het al of niet is aangesloten bij MedMij. Dan opeens ga je naar de browser op je tablet. De info is bijzonder incompleet, zeker vergeleken met wat er op de site van het ziekenhuis te vinden is. Er is nog een openstaand verzoek om de apotheek te koppelen, maar dat heeft kennelijk geen effect gehad.

Soms lukt het opeens niet meer om via de browser bij de gegevens te komen. 

Wel kan je nu soms op de PC inloggen, wel weer met zo'n code via email. Rommelige teksten - geen spaties e.d. Voornaam ontbreekt. Geen diagnosegegevens. Veel te summier. lijkt nergens op; allerlei gegevens ontbreken. Deze app is duidelijk nog niet rijp voor gebruik.

Het heeft me heel veel tijd gekost om een beetje de weg te vinden in deze doolhof.

Uw Zorg Online is een PGO - zie hieronder in dit artikel. 

MedGemak. Dit is een app voor smartphone of tablet, die een deel van de gegevens van MijnGezondheid.net laat zien. Met name Mijn Dossier ontbreekt. Onduidelijk waarom. De koppeling met MijnGezondheid.net heeft wel wat voeten in de aarde. 

Deze app heeft geen toegevoegde waarde t.o.v. de gegevens van MijnGezondheid.net op de PC.

MedMij. Medmij is een initiatief van Patiëntenfederatie Nederland. 

"MedMij is dé Nederlandse standaard voor het veilig uitwisselen van gezondheidsgegevens tussen zorggebruikers en zorgaanbieders. Deze uitwisseling vindt plaats via een PGO, een persoonlijke gezondheidsomgeving. Een persoonlijke gezondheidsomgeving (PGO) is een website of app, waarin mensen informatie over hun eigen gezondheid bij kunnen houden en actief aan de slag kunnen gaan met hun gezondheid." Kortom, dit systeem verzorgt de koppeling tussen je zorgaanbieders en jou. 

PGO. Dit betekent "Persoonlijke Gezondheidsomgeving", zoals we al gezien hebben. Een PGO is een app of website waarmee je steeds meer gegevens over je gezondheid op één plek kunt verzamelen. Ze zijn nieuw en nog in ontwikkeling. Er zijn er veel, en via diverse sites (b.v. Digitale zorggids) en keuzelijsten kan je er één uitzoeken. Ook Uw Zorg Online is in zo'n lijst te vinden. Welke is nu echt goed of bruikbaar? Eventuele evaluaties zijn te vinden op de site PGO.NL. 

Ergerlijk is dat veel PGO's nog in ontwikkeling zijn, en zelfs tijdens dit ontwikkelproces losgelaten zijn op argeloze gebruikers. Zelfs als je redelijk "los" bent op de PC en dergelijke, is het vaak een complete doolhof.

4. Conclusies

Waar websites van individuele zorgaanbieders (huisarts, ziekenhuis) vaak compleet en overzichtelijk zijn, zijn de pogingen tot nu toe om tot een integraal platform (PGO) per gebruiker of patiënt te komen, niet bepaald een succes. Het is geen goede zaak dat er zo veel PGO's in omloop zijn, de één nog minder bruikbaar dan de ander. 

Bij de ontwikkeling van nieuwe software of een app hoort de ontwikkelomgeving afgeschermd te zijn van de eindgebruikers. Pas als alles uitontwikkeld is, en uitgebreid getest, kan het beschikbaar gesteld worden aan de eindgebruikers. Het negeren van dit basisprincipe belemmert de acceptatie. 

Bij mij zijn de apps weer van mijn tablet  verwijderd.

Nogmaals de disclaimer: dit is een momentopname, gebaseerd op eigen ervaringen. Voor jou is het misschien heel anders! En volgende week is het wellicht ook weer anders....

Enige uitbreidingen ...

Er komt een nieuwe onderwerp bij: gezondheid en voeding. Ik weet het, ik begeef me op glad ijs. Maar soms komt ik toch wat tegen dat de moeite van het rapporteren waard is. Een serieuze poging om feit en fictie uit elkaar te halen. De posts worden verzameld in een nieuwe pagina Gezondheid en Voeding.
 

Driedelige samenstellingen: lastig!

Er komt bij de STER-reclame regelmatig een spotje langs met reclame voor een bepaald merk auto. De bijbehorende tekst vertelt dan dat deze auto's gemaakt worden door "één van de grootste elektrische autofabrikanten". Op de een of andere manier wringt dit, want deze tekst wekt de indruk dat de fabriek elektrisch is, terwijl natuurlijk iets bedoeld wordt als "fabrikant van elektrische auto's". Maar dat staat er niet.

Dit komt doordat hier sprake is van een z.g. driedelige samenstelling. En dat is best lastig. Zie dit stukje van de site Taaladvies.net. Beter zou dus geweest zijn "elektrische-auto-fabrikanten".