Het Achtuurjournaal van de NOS begon gisteren met de onheilspellende woorden "Na rampjaar voor de koopkracht ..." gevolgd door maatregelen die de politieke partijen wilden invoeren om de koopkracht te herstellen.
Maar hoe erg was het echt? Nader onderzoek leverde het inzicht dat het allemaal wel meeviel, vooral door maatregelen die de overheid trof, zoals de energiecompensatie. Ook een andere rekenmethode voor de inflatie van het CBS hielp om het beeld wat te laten kantelen.
Uit een artikel in de NRC (waaruit ook de cartoon afkomstig is) komen nog de volgende citaten:
"Nederland beleefde vorig jaar de grootste koopkrachtdaling in veertig jaar. Alleen begin jaren tachtig, ten tijde van de oliecrisis, leverden mensen meer in. Over heel 2022 bedroeg de doorsnee koopkrachtdaling 1,2 procent."
Relatief gezien is deze daling niet zo heel groot; behalve natuurlijk voor huishoudens waar elke daling van de koopkracht een probleem is.
"Bij uitsplitsing naar bevolkingsgroepen blijkt dat de koopkracht van paren zonder kinderen in doorsnee bijvoorbeeld meer daalde (-1,8 procent), maar dat de koopkracht van bijstandsontvangers in doorsnee met 4,4 procent steeg. Van bijna 80 procent van deze laatste groep nam de koopkracht toe of bleef gelijk. De grootste verliezers is de groep gepensioneerden: zij leverden in doorsnee ruim 3 procent in."
"Maar toch: een daling van 1,2 procent staat in geen verhouding tot de alarmerende berichten over de inflatie en de achterblijvende koopkracht die 2022 en ook 2023 domineerden."
En verder:
"Simpel gezegd: inflatie (geldontwaarding) en koopkracht zijn niet hetzelfde. Ze zijn gerelateerd, maar de inflatiecijfers zeggen op zich niets over hoeveel een huishouden te besteden heeft. De verandering in koopkracht is immers het saldo van inflatie en inkomensgroei."
Door stijging van veel inkomens is veel van de inflatie gecompenseerd. De conclusie is wel dat de term 'rampjaar' zwaar overdreven is. Zullen we dat soort termen maar bewaren voor zaken die echt rampzalig zijn?
